พญ.ดบัสวินี สุขโขใจวรัตถ์กุล
สำเร็จการศึกษาแพทยศาสตรบัณฑิต (เกียรตินิยมอันดันหนึ่ง) จากคณะแพทยศาสตร์ รพ.รามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล จากนั้นได้ศึกษาต่อแพทย์ประจำบ้าน สาขากุมารเวชศาสตร์ และยังได้ต่อยอดวุฒิบัตรอนุสาขากุมารเวชศาสตร์โรคต่อมไร้ท่อและเมตะบอลิสม ที่คณะวิชาและสถาบันเดิม ปัจจุบันคุณหมอเป็นกุมารแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญด้านโรคต่อมไร้ท่อ โรคเบาหวาน โรคอ้วน และโรคเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัยในเด็ก คุณหมอได้เล่าถึงแรงบันดาลใจและประสบการณ์ในการศึกษาว่า...
“โดยพื้นฐานหมอเป็นคนรักเด็กอยู่แล้ว ชอบที่จะอยู่กับเด็กๆ เลยมีความตั้งใจที่จะเลือกศึกษาต่อในสาขากุมารเวชตั้งแต่เป็นนักศึกษาแพทย์ใหม่ๆ พอได้มาเรียนด้านกุมารแพทย์แล้ว หมอก็ยังมีความสนใจในเนื้อหาวิชาด้านโรคต่อมไร้ท่อและเมตาบอลิสมเป็นพิเศษ แม้ว่าจะเป็นโรคที่พบในเด็กไม่มากนัก แต่เป็นโรคที่มีความซับซ้อนและมีความท้าทายในการรักษา จึงตัดสินใจศึกษาต่อในสาขานี้อีก และทุกวันนี้หมอก็มีความภาคภูมิใจที่ได้ดูแลเด็กๆ ที่เป็นโรคทางด้านนี้ รวมถึงการรักษาโรคทั่วไปในเด็ก ที่ยังดูแลอยู่ด้วยบ้างเป็นบางโอกาส”
คนไข้เด็กที่คุณหมอดูแลรักษา
คุณหมอดบัสวินี ได้กล่าวถึงโรคในเด็กที่คุณหมอรักษาอยู่เป็นประจำ ซึ่งก็มีอยู่หลากหลาย…
“ปัจจุบัน โรคที่หมอรักษาบ่อยๆ ก็จะอยู่ในกลุ่มโรคเกี่ยวกับต่อมไร้ท่อ คือการรักษาโรคที่เกี่ยวกับฮอร์โมนที่มีความผิดปกติในร่างกาย เช่น ฮอร์โมนไทรอยด์ และโรคเบาหวาน รวมถึงโรคที่เกี่ยวกับการเจริญเติบโตผิดปกติ อย่างที่พบมากในปัจจุบันคือโรคเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย หรือความผิดปกติเกี่ยวกับการเจริญเติบโต เช่น ตัวเตี้ยเกินไป สูงผิดปกติ รวมถึงโรคอ้วน เป็นต้น”
เมื่อเด็กเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย ควรได้พบคุณหมอ
ปัจจุบันคุณพ่อคุณแม่สมัยใหม่มักให้ความสนใจ และมีความรู้เกี่ยวกับพัฒนาการของลูกอยู่พอสมควร จึงเป็นที่มาของการเฝ้าสังเกตและเห็นความผิดปกติของลูกๆ ได้เองส่วนหนึ่ง เมื่อพบว่าลูกอาจมีความผิดปกติ ก็ต้องปรึกษาแพทย์…
“เดี๋ยวนี้ความรู้ในด้านพัฒนาการเด็กหาอ่านได้ทั่วไปในโลกออนไลน์ หรือบางครั้งพ่อแม่อาจรู้ได้จากการพูดคุยกับเพื่อนๆ ที่มีลูกในวัยใกล้เคียงกัน พอสังเกตเห็นอาการที่เข้าข่ายน่าสงสัยจึงมักพาลูกมาตรวจเช็ก หรือบางครั้งลูกๆ อาจไม่ได้มีความผิดปกติ แต่เป็นความกังวลของพ่อแม่เอง เลยอยากจะให้หมอตรวจดูสักหน่อยว่าการเจริญเติบโตของลูกอยู่ในเกณฑ์ปกติหรือเข้าข่ายเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัยหรือเปล่า ซึ่งการได้ตรวจก็ย่อมดีกว่าไม่ได้ตรวจ เพราะหากพบปัญหาเร็ว การรักษาก็จะได้ผลที่ดีกว่ามาก”
คำแนะนำที่คุณหมอมักบอกเสมอกับคุณพ่อคุณแม่ที่มาพบ
ในด้านพัฒนาการและการเจริญเติบโตของเด็ก เบื้องต้นคุณหมอดบัสวินี จะสังเกตเมื่อเด็กๆ มารับวัคซีน คุณหมอก็จะดูให้อยู่แล้วว่าเด็กมีความสูงได้ตามเกณฑ์ไหม รวมถึงโรคต่อมไร้ท่อ เช่น ฮอร์โมนไทรอยด์ผิดปกติที่ทำให้เด็กมีตัวเตี้ยไม่สมวัย หรือเป็นเรื่องของภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย เช่น อยู่ๆ ความสูงของเด็กก็เพิ่มอย่างรวดเร็ว และสูงมาเกินเกณฑ์ของวัยนั้นๆ หรือเด็กผู้หญิงที่หน้าอกเริ่มขึ้นตั้งแต่อายุน้อยๆ คือก่อนอายุแปดปีก็เริ่มมี ส่วนโรคอ้วน คุณหมอก็จะดูได้จากน้ำหนักที่เกินเกณฑ์ของเด็ก ซึ่งทั้งหมดนี้คุณหมอจะดูให้ได้ตั้งแต่ตอนที่เด็กมาฉีดวัคซีนที่โรงพยาบาล…
“โดยปกติถ้าเป็นกุมารแพทย์ทั่วไป ก็จะรักษาเด็กได้ตั้งแต่แรกเกิดจนถึงอายุ 15 ปี แต่อย่างตัวหมอเองที่เป็นแพทย์ด้านนี้ ก็จะดูแลด้านการเจริญเติบโตของเด็กด้วย จึงดูยาวไปจนถึงอายุ 18 ปีเลย ในส่วนของโรคต่อมไร้ท่อ หรือความผิดปกติเกี่ยวกับการเจริญเติบโตจะมีข้อแตกต่างในแต่ละโรคค่อนข้างมาก ถ้าเป็นเกี่ยวกับการเติบโตก่อนวัย การรักษาจะมีการฉีดยาชะลอวัยสาวเพื่อให้ความสูงของเด็กมาตามเกณฑ์ ตามพันธุกรรม ให้ประจำเดือนมาตามเกณฑ์ ถ้าเกี่ยวกับเบาหวานก็ขึ้นอยู่กับแต่ละชนิดด้วย ถ้าเป็นชนิดที่หนึ่งก็ต้องฉีดยาอินซูลิน แต่ถ้าเป็นชนิดที่สองที่เกิดจากความอ้วนเหมือนที่เกิดในผู้ใหญ่ก็ต้องกินยา ในขณะที่โรคไทรอยด์ก็จะรักษาด้วยวิธีการกินยา แต่อย่างที่บอกว่าการจะรักษาให้หายขาดก็ขึ้นอยู่กับแต่ละโรคด้วย โรคไหนที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้เราก็ต้องรักษาดูแลกันไปตลอดชีวิต ซึ่งในส่วนของหมอจะเป็นการรักษาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยากินหรือฉีดยา แล้วถ้าส่วนไหนที่ต้องรักษาด้วยการผ่าตัดก็จะต้องส่งไปให้ศัลยแพทย์เด็กช่วยดูแล”
รักษาโรคทางกายเพื่อสุขภาพกายและความสุขทางใจ
เมื่อเด็กๆ เริ่มเข้าสู่การเป็นวัยรุ่น แรกหนุ่มแรกสาว ส่วนหนึ่งนอกจากปัญหาทางด้านร่างกายและสุขภาพ เด็กๆ ก็มักรู้สึกกังวลเกี่ยวกับรูปร่างและการเปลี่ยนแปลงของตนเอง คุณหมอดบัสวินี มีความเข้าใจในเรื่องนี้เป็นอย่างดี จึงมักให้การรักษาพร้อมกับให้คำปรึกษาเพื่อประโยชน์สูงสุดของตัวเด็กและคุณพ่อคุณแม่ด้วย…
“ส่วนใหญ่ เมื่อคนไข้เริ่มเข้าสู่วัยรุ่น ก็มักจะมีความกังวลเรื่องความสวยความงาม ไม่ว่าจะเรื่องความสูง รูปร่าง หรือเรื่องน้ำหนักตัว ซึ่งเมื่อเด็กเห็นความสำคัญในส่วนนี้ด้วย ก็จะให้ความร่วมมือในการรักษามากขึ้น เพราะอยากมีทั้งสุขภาพที่ดีและดูดีด้วย อย่างเช่น โรคอ้วน โรคเบาหวาน เด็กๆ ก็จะให้ความร่วมมือในการควบคุมน้ำหนัก ดูแลเรื่องอาหารการกิน และปฏิบัติตามคำแนะนำของหมอมากขึ้น คนไข้ที่เริ่มเข้าสู่วัยรุ่นมักกังวลเรื่องความสูง คือกลัวจะไม่สูง หมอก็จะแนะนำเรื่องอาหาร เรื่องการดูแลตัวเองที่ถูกต้องทั้งด้านสุขภาพและพัฒนาการ เขาก็จะให้ความร่วมมือและทำตาม ที่แผนกของหมอก็จะมีเครื่องวัดส่วนสูงแบบมาตรฐานที่จะใช้กันในเฉพาะคลินิกต่อมไร้ท่อ ที่ชื่อว่า Harpenden Stadiometer ซึ่งจะมีสเกลละเอียดที่ให้ความเที่ยงตรง นอกจากนี้เรายังมีห้องปฏิบัติการที่สามารถตรวจเลือด และทดสอบฮอร์โมนได้ค่อนข้างครอบคลุมเลยทีเดียว”
หมอดูแลรักษา คุณพ่อคุณแม่ช่วยสังเกตเด็กๆ
ในด้านการรักษา คุณหมอดบัสวินี จะอัปเดตงานวิจัยและความรู้ใหม่ๆ อยู่เสมอ ด้วยคุณหมอมีความตั้งใจที่ไม่อยากให้ผู้ป่วยเสียโอกาสเมื่อมารับการรักษา ต้องการดูแลคนไข้ให้ดีที่สุด ทั้งนี้ยังเปิดโอกาสให้คนไข้มีส่วนร่วมในการตัดสินใจรักษา โดยเฉพาะคนไข้ที่เริ่มเข้าสู่วัยรุ่น ซึ่งส่วนใหญ่คุณหมอก็จะอธิบายและให้ข้อมูลอย่างเต็มที่ เพื่อให้คนไข้ได้รับการรักษาที่ดีที่สุดและตรงกับวัตถุประสงค์ของคุณพ่อคุณแม่ที่พามาปรึกษา ซึ่งในส่วนของคุณพ่อคุณแม่นั้น คุณหมอฝากไว้ว่า…
“เกี่ยวกับภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย หมออยากฝากให้หมั่นสังเกตบุตรหลาน โดยดูการเจริญเติบโตให้เหมาะสม ในกรณีเด็กผู้หญิงก็ไม่ควรมีหน้าอกก่อนอายุแปดขวบ ซึ่งคุณแม่อาจจะสังเกตด้วยการดูร่วมกับการคลำ หรือเด็กบางคนทั้งหญิงและชายที่มีภาวะสูงอย่างรวดเร็วเกินไปจนผิดปกติ คุณพ่อคุณแม่บางท่านอาจจะดีใจว่าลูกเติบโตดี สูงไว แต่ในความเป็นจริงแล้วอาจเกิดจากภาวะเป็นหนุ่มสาวก่อนวัย หรือเด็กผู้หญิงมีประจำเดือนก่อนวัยก็จะไม่ดี จึงอยากจะฝากตรงนี้ไว้ สำหรับท่านใดที่ต้องการข้อมูลเพิ่มเติมก็สามารถโทรเข้ามาสอบถามกับเจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาลได้ตลอดเวลา”
