การฉีดสีสวนหัวใจ คือการใช้สายร้อยผ่านขาหนีบ ข้อพับแขนหรือข้อมือ ขึ้นไปจนถึงหลอดเลือดหัวใจ และใช้สารทึบรังสีฉีดเข้าไป จากนั้นจะทำการเอกซเรย์และบันทึกภาพหลอดเลือดหัวใจเพื่อดูลักษณะการตีบตัน
การรักษาด้วยการสวนหัวใจ คืออะไร ?
การสวนหัวใจ (Coronary Artery Angiography-CAG) คือ การใช้สายสวนขนาดเล็กที่มีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2 มิลลิเมตรสอดเข้าไปตามหลอดเลือดแดง โดยใส่สายร้อยขึ้นไปผ่านขาหนีบ ข้อพับแขน หรือข้อมือ จนกระทั่งปลายสายไปถึงหลอดเลือดหัวใจ และใช้สารทึบรังสีเอกซเรย์ฉีดผ่านสายสวนเข้าไปเรื่อยๆ เพื่อให้สารทึบแสงเดินทางไปยังหลอดเลือดโคโรนารี (Coronary) ซึ่งจะทำให้สามารถเอกซเรย์และบันทึกภาพช่องทางเดินของหลอดเลือดเลี้ยงหัวใจได้ การตรวจด้วยวิธีนี้ก็เพื่อดูลักษณะการตีบหรืออุดตันของหลอดเลือดหัวใจ ซึ่งการสวนหัวใจจะช่วยให้แพทย์สามารถตรวจ วินิจฉัย และรักษาผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจตีบได้อย่างแม่นยำมากขึ้นนั่นเอง
อาการน่าสงสัยที่ต้องรับการตรวจรักษาด้วยการฉีดสีสวนหัวใจ ?
- แน่นหน้าอกรุนแรงเหมือนมีของหนักกดทับ
- หายใจหอบเหนื่อย เหงื่อท่วม หมดแรง ใจสั่น หน้ามืดคล้ายจะเป็นลม
- อาจมีอาการปวดร้าวหรือชาไปที่แขน ไหล่ กราม
- มีประวัติหรือความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหัวใจขาดเลือด เช่น เป็นโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง มีประวัติครอบครัวเป็นโรคหัวใจขาดเลือด มีภาวะอ้วน เป็นผู้สูบบุหรี่ ไม่ออกกำลังกาย
- เคยตรวจพบความผิดปกติจากการตรวจคัดกรองอื่นๆ เช่น คลื่นไฟฟ้าหัวใจ คลื่นเสียงสะท้อน คลื่นไฟฟ้าหัวใจผิดปกติขณะเดินสายพาน
ขั้นตอนการฉีดสีตรวจหลอดเลือดหัวใจ มีอะไรบ้าง?
ก่อนทำการฉีดสีหลอดเลือดหัวใจ แพทย์จะแนะนำให้ผู้ป่วยที่ต้องรับการสวนหัวใจงดอาหารประมาณ 6 ชั่วโมง พยาบาลจะทำความสะอาดบริเวณข้อมือและขาหนีบที่จะทำการสอดสายสวน หลังจากนั้นจะฉีดยาชา ทำการเจาะ และสอดท่อนำ รวมถึงสายตรวจเข้าไปจนถึงหลอดเลือดหัวใจ ผู้ป่วยจะรู้สึกตัวตลอดเวลาแต่จะไม่เจ็บในขณะทำการตรวจ จากนั้นแพทย์จะถอดสายสวนออกจากหลอดเลือด และกดบริเวณที่ถอดสายสวนห้ามเลือดจนกว่าเลือดจะหยุดไหล ซึ่งทั้งหมดจะใช้เวลาประมาณ 30-60 นาที
การแจ้งผลตรวจฉีดสีสวนหัวใจ
แพทย์จะแจ้งผลให้ผู้ป่วยและญาติทราบหลังจากสวนหัวใจเสร็จเรียบร้อย หากผู้ป่วยที่มีหลอดเลือดหัวใจตีบเล็กน้อย แพทย์อาจพิจารณาให้การรักษาด้วยการรับประทานยา กรณีผู้ป่วยที่รอยตีบของหลอดเลือดมีความเหมาะสมกับการรักษาด้วยการถ่างขยายเพื่อใส่บอลลูนหรือการใส่ขดลวดค้ำหลอดเลือดหัวใจ แพทย์สามารถจะทำการรักษาได้ทันทีหลังตรวจสวนหัวใจ ซึ่งใช้เวลาเพียง 45 นาที หรือไม่เกิน 1 ชั่วโมง ส่วนในรายที่มีหลอดเลือดหัวใจตีบรุนแรงหลายเส้น ผู้ป่วยอาจต้องรับการผ่าตัดหลอดเลือดหัวใจภายหลัง
ข้อควรปฏิบัติหลังฉีดสีสวนหัวใจ
- ห้ามงอขา/แขนข้างที่ทำการสวนหัวใจ 4-6 ชม. โดยใช้อุปกรณ์กดห้ามเลือด กรณีใส่สายสวนผ่านขาหนีบ ให้นอนราบ 6 นานชั่วโมง
- หากไม่มีอาการผิดปกติ ผู้ป่วยสามารถกลับบ้านได้ภายใน 4-6 ชม.
- หลังรับการตรวจ กรณีทำบอลลูนขยายหลอดเลือด สามารถกลับได้ในเช้าวันรุ่งขึ้น สามารถเปิดแผลและอาบน้ำได้ตามปกติ
- หากบริเวณแผลบวม ปวดมาก หรือมีอาการแน่นหน้าอก นอนราบไม่ได้ ให้รีบมาพบแพทย์
- พักผ่อนอย่างเพียงพอ ไม่ทำงานหนัก งดออกกำลังกายแขนและขาข้างที่ทำหัตถการ ประมาณ 1 สัปดาห์
- รับประทานยาอย่างสม่ำเสมอ และมารับการตรวจให้ตรงตามนัด หรือหากมีความผิดปกติอื่นๆ ให้รีบปรึกษาแพทย์ก่อนวันนัดได้
ศูนย์หัวใจ โรงพยาบาลพญาไทศรีราชา มีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางที่มากด้วยประสบการณ์ในการรักษาโรคหัวใจและหลอดเลือด ให้บริการตรวจรักษาอย่างครบวงจรตลอด 24 ชั่วโมง ด้วยมาตรฐานการช่วยชีวิตผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจด้วยเวลาเฉลี่ย 35 นาที ซึ่งทำให้ครอบคลุมมาตรฐานการช่วยชีวิตผู้ป่วยหัวใจขาดเลือด ที่มีโอกาสรอดชีวิตเมื่อได้รับการรักษาทันเวลา คือก่อน 90 นาทีโดยเฉลี่ย ทั้งนี้แพทย์จะทำการดูแลรักษาผู้ป่วยจนเข้าสู่ภาวะปกติ