ตรวจคัดกรองอัลไซเมอร์ด้วยการเจาะเลือด รู้ล่วงหน้าได้ 10 ปี

ตรวจคัดกรองอัลไซเมอร์

สังคมสูงวัยไทย กับโรคอัลไซเมอร์ที่ไม่ควรมองข้าม

ในยุคที่สังคมไทยก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างเต็มตัว โรคที่เกี่ยวข้องกับความเสื่อมของสมอง โดยเฉพาะ โรคอัลไซเมอร์ กลายเป็นหนึ่งในปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ ไม่เพียงส่งผลต่อผู้ป่วย แต่ยังกระทบถึงครอบครัว และคุณภาพชีวิตโดยรวมอีกด้วย

อัลไซเมอร์คืออะไร?

โรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer’s Disease) เป็นโรคทางระบบประสาทที่เป็นสาเหตุหลักของภาวะสมองเสื่อม มีลักษณะเด่นคือ การเสื่อมของเซลล์ประสาทในสมอง ทำให้สมองเสื่อมสภาพ ส่งผลให้ความสามารถในการจดจำ ความคิด และพฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไปอย่างช้า ๆ
อาการเริ่มต้นอาจดูเล็กน้อย เช่น ลืมของบ่อย สับสนกับวันเวลาหรือมีอารมณ์เปลี่ยนแปลงบ่อย ทำให้หลายคนอาจมองว่าเป็นเรื่องปกติของวัย แต่หากปล่อยไว้อาการอาจรุนแรงขึ้นจนกระทบการดำรงชีวิต

สาเหตุของอัลไซเมอร์ และความเสี่ยงที่ต้องระวัง

สาเหตุหลักเกิดจากการสะสมของโปรตีนเบต้าอะไมลอยด์ (Amyloid-Beta) ซึ่งเป็นโปรตีนที่มีพิษต่อเซลล์สมอง โดยจะเริ่มสะสมล่วงหน้าหลายปีก่อนแสดงอาการ การตรวจเลือดอัลไซเมอร์ จึงเป็นวิธีที่สามารถระบุความเสี่ยงได้ล่วงหน้าอย่างมีประสิทธิภาพ

กลุ่มที่มีความเสี่ยงสูง ได้แก่:

• ผู้ที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป
• ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นอัลไซเมอร์
• ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น ความดันโลหิตสูง เบาหวาน ไขมันในเลือดสูง
• ผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น นอนไม่พอ เครียดสะสม ไม่ออกกำลังกาย

ทำความรู้จักการตรวจระดับโปรตีน Amyloid-Beta ด้วยการเจาะเลือด

Amyloid-Beta คือ โปรตีนในสมองที่ถูกย่อยตามธรรมชาติ เมื่อเกิดขึ้นแล้ว สารนี้จะถูกขนส่งออกจากเซลล์ประสาทไปยังของเหลวในสมอง และบางส่วนก็สามารถผ่านเข้าสู่กระแสเลือดได้ ด้วยความช่วยเหลือจากเซลล์ที่ทำหน้าที่ดูแลความสมดุลของสมอง และร่างกาย ซึ่งกระบวนการนี้ทำให้เราสามารถตรวจพบโปรตีน Amyloid-Beta ได้จากการเจาะเลือด

การตรวจเลือดเพื่อวัดระดับโปรตีน Amyloid-Beta ช่วยบ่งชี้ถึงการสะสมของโปรตีนนี้ในสมอง ซึ่งเป็นสัญญาณเริ่มต้นของโรคอัลไซเมอร์แม้ยังไม่มีอาการ โดย สามารถระบุความเสี่ยงได้ล่วงหน้าได้ถึง 10-15 ปี ก่อนที่อาการจะปรากฎ และมีความแม่นยำสูงถึง 86-88% ช่วยให้คุณเริ่มต้นการดูแลสุขภาพได้ทันเวลา และชะลอการเสื่อมของสมองได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ

ใครบ้างที่ควรตรวจคัดกรองอัลไซเมอร์ด้วยการเจาะเลือด?

หากคุณหรือคนในครอบครัวมีลักษณะต่อไปนี้ การตรวจระดับโปรตีน Amyloid-Beta อาจเป็นทางเลือกที่เหมาะสม
• มีอายุ 50 ปีขึ้นไป
• มีประวัติคนในครอบครัวเป็นอัลไซเมอร์หรือภาวะสมองเสื่อม
• เริ่มมีอาการหลงลืมที่ผิดปกติ เช่น ลืมชื่อคนในครอบครัว ลืมเส้นทางกลับบ้าน
• มีโรคประจำตัวที่เกี่ยวข้องกับสมอง และโรคหัวใจและหลอดเลือด
• มีภาวะเครียด นอนไม่หลับหรือรู้สึกว่าความคิดไม่เฉียบคมเท่าเดิม

ตรวจคัดกรองอัลไซเมอร์

แม้ว่าอัลไซเมอร์จะไม่มีวิธีรักษาให้หายขาด แต่เราสามารถชะลอการเกิดโรคได้

การปรับพฤติกรรม สามารถชะลอการเสื่อมของสมองได้ถึง 40% จากปัจจัยที่ไม่เกี่ยวข้องกับพันธุกรรม เช่น ออกกำลังกาย กินอาหารที่มีประโยชน์ พักผ่อนให้เพียงพอ และดูแลสุขภาพจิต ก็สามารถลดความเสี่ยงอัลไซเมอร์ได้

1. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เช่น เดินเร็ว ว่ายน้ำ ปั่นจักรยาน อย่างน้อย 150 นาที/ สัปดาห์ การออกกำลังกายจะช่วยกระตุ้นการไหลเวียนเลือดไปเลี้ยงสมอง ลดความเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมอง ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของสมองเสื่อม

2. กินอาหารที่ดีต่อสมอง ลดของทอด น้ำตาล และอาหารแปรรูป เพิ่มผักใบเขียว ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ ธัญพืช ปลา ถั่ว น้ำมันมะกอก

3. ฝึกสมองเป็นประจำ เล่นเกมฝึกความจำ อ่านหนังสือ ฝึกภาษาที่สอง หรือหัดทำกิจกรรมใหม่ ๆ การเรียนรู้สิ่งใหม่ช่วยสร้าง “เครือข่ายประสาท” ใหม่ในสมอง

4. นอนหลับให้เพียงพอ การนอนหลับอย่างมีคุณภาพ จะช่วยชะล้างสารพิษในสมอง เช่น Amyloid-beta ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงของอัลไซเมอร์ โดยแนะนำให้นอนหลับ 7–9 ชั่วโมง/คืน

5. ดูแลสุขภาพจิต และเข้าสังคม เมื่อเราพูดคุย หัวเราะ สมองจะถูกกระตุ้นให้ใช้งานหลายส่วนพร้อมกัน เช่น ความจำ, ภาษา และอารมณ์ รวมถึงการทำกิจกรรมร่วมกับผู้อื่นจะช่วยให้รู้สึกมีคุณค่า และลดภาวะซึมเศร้า สิ่งเหล่านี้ช่วยชะลอการเสื่อมของสมองได้อย่างมาก

“เพราะความทรงจำ คือ สิ่งมีค่าที่เราทุกคนอยากรักษาไว้ให้นานที่สุด”

อัลไซเมอร์ไม่ใช่แค่โรคของผู้สูงอายุเท่านั้น แต่สามารถเริ่มคืบคลานเข้าสู่ชีวิตได้ตั้งแต่ช่วงวัยกลางคน การใช้เทคโนโลยีทางการแพทย์อย่าง การตรวจเลือดอัลไซเมอร์ เพื่อวัดระดับโปรตีน Amyloid Beta จึงเป็นก้าวสำคัญของการดูแลสุขภาพสมองเชิงป้องกัน

การตรวจคัดกรองความเสี่ยงอัลไซเมอร์ด้วยการเจาะเลือด (Oligomerized amyloid-beta in blood) พร้อมให้บริการแล้วที่ ศูนย์ตรวจสุขภาพเชิงป้องกัน Wellness Center อาคาร A ชั้น 3 รพ.พญาไทศรีราชา

ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมหรือนัดหมายได้ที่ 038-317-333 ต่อ 4127, 4134

หมายเหตุ: การตรวจระดับโปรตีนเบต้าอะไมลอยด์ (Amyloid-Beta) ในเลือด เป็นเพียงเครื่องมือในการประเมินความเสี่ยงโรคสมองเสื่อมเบื้องต้นเท่านั้น ไม่สามารถใช้วินิจฉัยโรคได้อย่างเด็ดขาด แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ก่อนตัดสินใจเข้ารับบริการหรือวางแผนดูแลสุขภาพ

อัลไซเมอร์

FAQ
Q1: ตรวจเลือดอัลไซเมอร์คืออะไร?
A: เป็นการตรวจระดับโปรตีนเบต้าอะไมลอยด์ (Amyloid Beta) ในเลือด ซึ่งเป็นสารที่สะสมในสมองก่อนเกิดโรคอัลไซเมอร์ ช่วยคัดกรองความเสี่ยงล่วงหน้าได้ 10–15 ปี

Q2: ตรวจเลือดอัลไซเมอร์แม่นยำแค่ไหน?
A: มีความแม่นยำสูงถึง 86–88% ในการประเมินความเสี่ยงโรคอัลไซเมอร์ก่อนแสดงอาการ

Q3: ใครบ้างที่ควรตรวจคัดกรองอัลไซเมอร์?
A: ผู้ที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป, มีประวัติครอบครัวเป็นอัลไซเมอร์, มีปัญหาด้านความจำหรือมีโรคประจำตัวเกี่ยวกับสมองและหัวใจ

Q4: การตรวจเลือดอัลไซเมอร์ มีผลข้างเคียงไหม?
A: เป็นเพียงการเจาะเลือดทั่วไป ใช้เวลาไม่นาน และไม่มีผลข้างเคียงที่รุนแรง

Q5: ควรตรวจบ่อยแค่ไหน?
A: หากผลการตรวจแสดงมีความเสี่ยง ควรติดตามซ้ำทุก 1–2 ปี พร้อมปรับพฤติกรรม เพื่อป้องกันโรคสมองเสื่อม หากผลการตรวจแสดงไม่มีความเสี่ยง ควรติดตามซ้ำทุก 5 ปี

Q6: มีข้อห้ามหรือข้อยกเว้นอะไรบ้าง?
A: ไม่มีข้อจำกัดในการตรวจ สามารถเข้ารับการตรวจได้ทุกคน

แพ็คเกจและโปรโมชั่น


ปรึกษาแพทย์


    Related Health Blogs

    Related Doctors