ทพ.จักรพันธ์ ทองมาลี
“การทำฟันปลอมมีอยู่หลายวิธี แต่ส่วนใหญ่มักมีข้อเสียคือไม่สามารถอยู่ติดคงทนกับกระดูกขากรรไกรได้นาน แม้ว่าฟันปลอมโดยทั่วไปจะช่วยทำให้การบดเคี้ยวอาหารดีขึ้นก็จริง แต่ถ้าเทียบกับการทำรากเทียมแล้วนั้น รากเทียมจะติดแน่นกับกระดูกขากรรไกรทำให้สามารถใช้งานได้เหมือนฟันธรรมชาติ ทำให้ในปัจจุบันการทดแทนฟันด้วยการทำรากเทียมจึงได้รับความนิยมมากขึ้น”
ทพ.จักรพันธ์ ทองมาลี สำเร็จการศึกษาทันตแพทยศาสตรบัณฑิต จากคณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ และปัจจุบัน ในปี พ.ศ.2564 คุณหมอกำลังศึกษาเพิ่มเติมในสาขาทันตกรรมรากฟันเทียม หลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต ที่มหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี ซึ่งคุณหมอได้เล่าถึงแรงบันดาลใจและประสบการณ์ในการศึกษาว่า…
“สมัยที่เรียนชั้นมัธยมฯ ตอนนั้นหมออยากเป็นนักบิน แต่บังเอิญว่าคุณแม่อยากให้ลองสอบเข้าทันตแพทย์ดู พอไปสอบก็สอบติด
ก็เลยตัดสินใจลองเรียนดู หลังจากเรียนไปเรื่อยๆ ก็เริ่มมีความชอบ ยิ่งตอนที่มีการเรียนทำแล็บก็รู้สึกชอบ แล้วพอได้มาลงมือทำหัตถการครั้งแรกๆ
หมอก็ได้คะแนนท็อปด้วย เลยคิดว่าตัวเองน่าจะมาถูกทางแล้ว ทุกวันนี้ก็รู้สึกมีความสุขที่ได้รักษาฟันให้กับคนไข้ แล้วก็ภูมิใจในอาชีพทันตแพทย์มากๆ”
ความเชี่ยวชาญ และคนไข้ที่คุณหมอดูแลในปัจจุบัน
คุณหมอจักรพันธ์ จะดูแลรักษาคนไข้ด้านทันตกรรมทั่วไปตั้งแต่ ขูดหินปูน ถอนฟันและรักษารากฟัน และที่โรงพยาบาลพญาไท ศรีราชา จะมีคนไข้มารับบริการรักษารากฟันค่อนข้างเยอะ ซึ่งการรักษารากฟันจะเป็นการรักษาตัวโครงสร้างฟันที่อาจจะเสียหายจากตัวโรคของฟัน รวมถึงอุบัติเหตุ หรือปัจจัยอื่นๆ เพื่อให้ฟันธรรมชาติของคนไข้นั้นยังคงสามารถใช้งานต่อไปได้…
“หมออยากให้ลองนึกสภาพว่าเวลาที่เราเป็นเด็กแรกเกิด เรายังไม่มีฟัน ขากรรไกรก็จะเล็กๆ แต่พอเราอายุมากขึ้นขากรรไกรก็จะใหญ่ขึ้น แต่เมื่อไหร่ก็ตามที่มีการถอนฟันไปกระดูกตรงบริเวณนั้นก็จะยุบตัวลง พอเป็นคนแก่ที่ต้องสูญเสียฟันแท้เยอะไป ขากรรไกรก็จะละลายตัวลงและสั้นลง
หน้าตอบยุบเข้าไปข้างใน เป็นหน้าแบบผู้เฒ่า การที่ขากรรไกรแคบลงก็เพราะไม่มีโครงสร้างฟันที่จะช่วยรักษาระดับกระดูกให้อยู่ได้ ซึ่งรากเทียมจะเป็นตัวช่วยพยุงโครงสร้างฟันและรักษาระดับกระดูกให้อยู่ได้เหมือนฟันธรรมชาติ ทั้งยังเพิ่มความมั่นใจและคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ประโยชน์สำหรับคนทำฟันปลอมแบบใส่รากเทียมก็มีอยู่หลายอย่าง หนึ่งคือการบดเคี้ยวจะมีความใกล้เคียงกับฟันธรรมชาติที่สุด สองคือสามารถรักษาระดับกระดูกไว้ได้ สามคือจะได้ในแง่ของความสวยงามและสี ยังช่วยให้การออกเสียงพูดคุยได้ดีและชัดเจน สามารถเติมเต็มฟันซี่ที่หายไปให้กลับมาสมบูรณ์และดูดี”
ประสบการณ์ท้าทายและความประทับใจในฐานะทันตแพทย์
ในช่วงที่ผ่านมานั้นการรักษาของคุณหมอจักรพันธ์ ยังไม่ได้เน้นเรื่องการทำรากฟันเทียม เนื่องจากกำลังอยู่ในช่วงศึกษาเพิ่มเติม คนไข้ของคุณหมอจึงเน้นไปที่การรักษารากฟันแท้เป็นหลัก ซึ่งการรักษารากฟันไว้ จะช่วยบำบัดและบรรเทาความเจ็บปวดให้กับคนไข้ และรักษาฟันแท้ไว้ได้นานที่สุด…
“ถ้าใครเคยปวดฟันจะเข้าใจความรู้สึกว่ามันทรมานอย่างไรมีอยู่เคสหนึ่งมีปัญหาฟันอักเสบ ติดเชื้อเข้าไปในโพรงประสาทฟัน เคสนี้คนไข้จะปวดมาก
ปวดจนนอนไม่หลับเลย แม้จะพยายามกินยาแก้ปวดไปจนถึงฉีดยาแก้ปวดแล้วแต่อาการก็ไม่ดีขึ้น กลับปวดหนักกว่าเดิมอีก ซึ่งโดยปกติเวลามีเคสปวดฟันเมื่อฉีดยาแก้ปวดอาการก็จะดีขึ้น แต่เคสนี้ยาก็เอาไม่อยู่ หมอก็เลยรักษาด้วยการบำบัดโรคในส่วนโพรงประสาทฟัน
โดยกำจัดเนื้อเยื่อส่วนอักเสบออกไป ซึ่งเป็นกระบวนการหนึ่งในการรักษารากฟันไว้โดยยังคงเก็บรักษาฟันแท้ไว้ได้เช่นเดิม ซึ่งเมื่อผ่านการรักษาแล้ว อาการปวดก็ทุเลาลง คนไข้สามารถนอนหลับได้ดี เคี้ยวอาหารได้ มีความสุขขึ้นอย่างเห็นได้ชัด”
รักษาฟันหักจากอุบัติเหตุอย่างไรให้ต่อติด
การรักษาฟันที่หักหรือหลุดจากเบ้าในกรณีประสบอุบัติเหตุนั้น คุณหมอจักรพันธ์ สามารถดูแลรักษาได้ แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับลักษณะและข้อจำกัดบางอย่าง…
“เบื้องต้น หมอจะบอกว่าฟันทุกซี่ที่แตกหักหรือหลุดสามารถกลับมาใช้งานได้เป็นปกติได้ แต่ทั้งนี้ก็ต้องพิจารณาถึงความเสียหายและข้อจำกัดบางอย่าง เช่น เคสอุบัติเหตุที่ทำให้ฟันกระเด็นออกมาจากเบ้าเดิม ฟันหลุดออกจากปากทั้งซี่หรือแตกหักบางส่วน ต้องอาศัยปัจจัยและองค์ประกอบหลายๆ ด้าน เช่น การจัดเก็บฟัน โครงสร้างฟัน ขากรรไกร ซึ่งหมอเองก็เคยดูแลรักษาหลายๆ เคส ในการใส่ฟันคนไข้กลับเข้าไปไว้ในตำแหน่งเดิม ทั้งแบบที่ฟันแตกหักบางส่วน หรือหลุดออกมาทั้งซี่เลยก็มีเกณฑ์สำคัญที่จะช่วยให้เราสามารถเอาฟันที่หลุดหรือแตกหักกลับเ ข้าไปใช้งานได้เหมือนเดิมนั้น คนไข้จะต้องจัดเก็บรักษาฟันมาอย่างถูกวิธี ซึ่งตรงนี้หมอก็พยายามเผยแพร่ความรู้ออกไปเพื่อให้คนในวงกว้างเข้าใจและทำได้อย่างถูกวิธี”
มองสุขภาพฟันและคนไข้ในฐานะทันตแพทย์
จริงๆ แล้วเรื่องของสุขภาพฟันและช่องปากเป็นสิ่งสำคัญอันดับต้นๆ ของชีวิต คือเริ่มตั้งแต่เป็นทารกก็ต้องใช้ช่องปากในการดื่มนมจากแม่
พอโตมาจะกินอะไรก็ล้วนแต่ต้องใช้ปากและฟัน เมื่อใดก็ตามที่เกิดปัญหาในช่องปาก เช่น มีแผลในปาก ปวดฟัน การจะกินหรือกัดเคี้ยวอะไรก็ย่อมลำบาก ถ้าเป็นเด็กก็จะส่งผลเสียต่อพัฒนาการทางร่างกาย ในเรื่องของบุคลิกภาพ การมีฟันที่สมบูรณ์ก็จะช่วยในการเปล่งเสียงคำ และสร้างความมั่นใจในการเข้าสังคม เพราะคนที่ฟันสะอาดและสวยงาม ไม่มีกลิ่นปาก ย่อมกล้าที่จะพูดคุยและยิ้มให้กับคนรอบข้าง ดังนั้น หากสังเกตพบว่าตนเองเริ่มมีปัญหาในช่องปากหรือฟันก็ควรรีบเข้ามาตรวจ เพื่อป้องกันการลุกลาม และได้รับการรักษาอย่างตรงจุด…
“หมอคิดว่าไม่มีใครอยากจะมาหาหมอถ้าไม่มีปัญหาอะไร คนไข้ต้องมีอะไรที่รบกวนคุณภาพชีวิตของเขา เขาถึงมาให้เราช่วยรักษา ดังนั้นการเป็นแพทย์ที่ดีเราต้องช่วยให้คนไข้กลับไปใช้ชีวิตได้อย่างเป็นปกติสุข หมอต้องไม่ละทิ้งคนไข้ ต้องดูแลแก้ปัญหาให้เขา โดยเฉพาะเรื่องของความเจ็บปวด และสุขภาพฟันที่ดีในระยะยาว”
